Bánh mì kẹp thịt và khoai tây chiên chỉ là vỏ bọc của McDonald's

• Doanh số bán thực phẩm chiếm khoảng 1/3 doanh thu nhưng chỉ chiếm 1/8 lợi nhuận.

• Từ nhiều thập kỷ trước, công ty tuyên bố họ không chỉ kinh doanh thực phẩm và vẫn tiếp tục trung thành với định hướng kinh doanh này.

• Dòng tiền của McDonald's ổn định và sinh lời nhiều hơn.

Công ty này có lợi thế cạnh tranh tiềm ẩn không?

Thực tế, doanh thu của McDonald's không chỉ đến từ kinh doanh thực đơn đồ ăn. Trong ba quý đầu năm 2023, công ty đã tạo ra hơn 7,3 tỷ USD từ những sản phẩm không liên quan gì đến bánh mì kẹp thịt hoặc khoai tây chiên và đó mới chính là nguồn doanh thu lớn nhất của công ty.

Một điều quan trọng hơn nữa mà các nhà đầu tư nên lưu ý mô hình kinh doanh bị xem nhẹ này mới chính là lợi thế cạnh tranh thực sự và là lá bùa hộ mệnh của hãng.

Đế chế kinh doanh "bí mật" của McDonald's

Trích lời phát biểu của Harry J. Sonneborn, vị chủ tịch và giám đốc điều hành đầu tiên của tập đoàn McDonald's: “Về mặt kỹ thuật, chúng tôi không kinh doanh thực phẩm. Chúng tôi đang kinh doanh bất động sản.” Đúng vậy, Mickey D's là một trong những đế chế bất động sản lớn nhất thế giới.

Tính đến quý 3 năm 2023, McDonald's đã có 41.200 cửa hàng tại hơn 100 quốc gia. Trong khi công ty chỉ thực sự điều hành khoảng 2.100 trong số này. Phần còn lại được sở hữu và điều hành bởi nhiều bên nhận nhượng quyền.

Công ty có tương đối ít nhà hàng riêng, vì vậy người ta sẽ nghĩ rằng công ty không sở hữu nhiều bất động sản. Nhưng bảng cân đối kế toán cho thấy công ty sở hữu bất động sản và thiết bị trị giá 42 tỷ USD.

Ban quản lý đã sớm nhận ra lợi ích của việc sở hữu bất động sản. Do đó, công ty sở hữu một số lượng lớn các cửa hàng mà các bên nhận nhượng quyền của hãng điều hành. Đổi lại, bên nhận nhượng quyền phải thanh toán tiền thuê hàng tháng ngoài phí nhượng quyền.

Như đã đề cập, McDonald's đã kiếm được hơn 7,3 tỷ USD từ tiền cho thuê tính đến thời điểm hiện tại trong năm 2023. Con số này chiếm 63,5% doanh thu mà công ty tạo ra từ các bên nhận nhượng quyền trong năm nay và chiếm 38% tổng doanh thu của công ty, đưa phân khúc kinh doanh bất động sản trở thành phân khúc mang lại nguồn thu lớn nhất.

Quay lại với McDoubles và McCChicken

McDonald's chỉ sở hữu và điều hành khoảng 5% số nhà hàng của hãng. Điều đó cho thấy các nhà hàng thuộc sở hữu của công ty mang lại rất nhiều doanh thu. Điều này là do doanh số bán thực phẩm bằng doanh thu tại các cửa hàng do công ty sở hữu.

Trong ba quý đầu năm 2023, doanh số bán tại nhà hàng thuộc sở hữu của công ty chiếm 38% tổng doanh thu của McDonald's. Tuy nhiên, doanh số bán hàng này chỉ chiếm 12,6% tổng lợi nhuận hoạt động của công ty. Phần doanh thu lớn đến từ hoạt động kinh doanh nhượng quyền chứ không phải từ thực phẩm.

Cụ thể, McDonald's vẫn phải đảm bảo sự thành công của các bên được nhượng quyền vì nếu các bên được nhượng quyền thất bại thì công ty sẽ thất bại. Do đó, giá thực đơn của hãng (bao gồm cả McDouble và McCChicken) đã tăng lên để các bên được nhượng quyền có lợi nhuận, trong khi một số món trong thực đơn bị hạ giá quá thấp.

Sự biến động giá này không liên quan đến McDonald's vì phần lớn lợi nhuận của công ty này không đến từ thực phẩm.

Các nhà đầu tư cần lưu ý rằng lợi nhuận có ý nghĩa vô cùng quan trọng khi xét đến hiệu suất sinh lời lâu dài của cổ phiếu. Vì vậy, cần biết rằng lợi nhuận của McDonald's đến từ một thị trường bất động sản bền vững và ít biến động hơn nhiều.

Chuyển sang mô hình nhượng quyền chuỗi cửa hàng kinh doanh thức ăn nhanh

Khi McDonald's quyết định chuyển sang mô hình nhượng quyền 95%, quyết định đó đã ảnh hưởng đến doanh thu. Doanh thu giảm khoảng 11% trong thập kỷ qua, nhưng công ty đã chuyển đổi nguồn doanh thu có tỷ suất lợi nhuận thấp (bán thực phẩm) sang nguồn có tỷ suất lợi nhuận cao hơn (phí nhượng quyền và thu nhập cho thuê).

Do đó, lợi nhuận gộp và thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) của McDonald's tăng lên bất chấp doanh thu giảm như minh họa trong biểu đồ bên dưới. Và điều này mang lại nhiều lợi nhuận cho các cổ đông với các khoản cổ tức và mua lại cổ phần.

DỮ LIỆU HỆ SỐ GIÁ TRÊN LỢI NHUẬN CỦA MCD THEO YCHARTS. TTM = 12 THÁNG QUA.

Một phần lớn doanh thu và lợi nhuận của McDonald's đến từ một nguồn ổn định: mối quan hệ của McDonald's với các bên được nhượng quyền. Bất kể điều gì xảy ra trong nền kinh tế hay với sự cạnh tranh từ các đối thủ khác, dòng thu nhập này sẽ có sự ổn định tương đối. Đây là lý do tại sao bất động sản được coi là lá bùa hộ mệnh của McDonald's.

Trong Cuốn sách nhỏ về làm giàu (The Little Book That Builds Wealth), tác giả Pat Dorsey viết: “Khi bạn mua cổ phiếu của công ty có bùa hộ mệnh, bạn đang mua một dòng tiền được bảo vệ khỏi sự cạnh tranh trong nhiều năm”. Với những gì đã phân tích ở trên, McDonald’s thực sự là cổ phiếu đáng để mua lúc này.

>>> Mời bạn đọc thêm: AMD, Alphabet: Hai cổ phiếu AI đáng mua ngay và nắm giữ dài hạn